ენდრიუ რეტმანი, ეკრემ კრამსკოი
ბრიუსელი - ევროკავშირის სამი სახელმწიფო გაერო-ს სასამართლოში დეკემბერში იმაზე იდავებს, რომ 2008 წელს კოსოვოს დამოუკიდებლობის დეკლარაცია უკანონო იყო, მაგრამ ევროკავშირის ჩინოვნიკები ამბობენ, რომ მოსამართლეების გადაწყვეტილება კოსოვოს ახალ ”შეუქცევად” სტატუსზე გავლენას ვერ მოახდენს
ესპანეთი, რუმინეთი და კვიპროსი 1-დან 11-დეკემბრამდე გაერო-ს უმაღლეს საკანონმდებლო ინსტიტუტში, ჰააგის საერთაშორისო სასამართლოში კოსოვოს წინააღმდეგ დაგეგმილ მოსმენებზე სერბეთს და რუსეთს შეუერთდებიან.
იურიდიული დავა ”საერთაშორისო სამართალთან კოსოვოს დროებითი თვითმართველობის ორგანოების მხრიდან დამოუკიდებლობის ცალმხრივი აღიარების შეუთავსებლობაზე” სერბეთმა წამოიწყო, რომელიც მისგან გამოყოფილი პროვინციისთვის ბრძოლას განაგრძობს.
ამ კვირაში ევროკავშირის ანგარიშმა სერბეთი ”პარალელური სტრუქტურის” შექმნისა და კოსოვოში სერბეთის მიერ კონტროლირებად ტერიტორიაზე, პრიშტინას ხელისუფლების შერყევის მიზნით, დამატებითი არჩევნების დაფინანსებისთვის გააკრიტიკა.
შარშან, ესპანეთმა, რუმინეთმა და კვიპროსმა სლოვაკეთთან და საბერძნეთთან ერთად კოსოვოს აღიარებაზე უარი სთქვეს, მაგრამ ამ სამეულის მხრიდან ჰააგას პროცესში კოსოვოს სახელმწმიფოებრიობის წინააღმდეგ მონაწილეობა პასიურიდან აქტიურ წინააღმდეგობაში გადასვლაა. მას შემდეგ რაც გაერო-ს მოსმენებზე გერმანიის, საფრანგეთის, ბრიტანეთის, ნიდერლანდებისა და აშშ-ს მხრიდან კოსოვოს მხარდამჭერი განცხადებები გაკეთდა, ვერდიქტი, რომელიც სასამართლომ 2010 წლის დასაწყისში უნდა გამოიტანოს, არავინ იცის როგორი იქნება.
ყველა შემთხვევაში, გადაწყვეტილებას ”რჩევის” ძალა ექნება. ტექნიკურად ის ვერ მოახდენს გავლენას კოსოვოს განაცხადზე გაერთიანებული ერების ორგანიზაციაში ადგილის მოპოვების შესახებ, მაგრამ პრიშტინასთვის, ისევე როგორც სერბეთისთვის მას დამატებითი პოლიტიკური ამუნიციის ფუნქცია ექნება იმ კონფრონტაციაში, რომელიც ევროპის ამ ჯერ კიდევ ცხელ რეგიონში დღემდე მიმდინარეობს.
”დადებითი გადაწყვეტილება უზარმაზარ პოზიტიურ გავლენას მოახდენდა ჩვენი რეგიონის სამწუხაროდ დღემდე მოწყვლად სტაბილურობაზე” - EUobserver-ს განუცხადა კოსოვოს პარლამენტის სპიკერმა ჯაკუპ კრასნიკიმ. ”ის მხარს დაუჭერს იმ ერებს, რომლებსაც სურთ ერთ დღეს კოსოვო ისეთი შესანიშნავი ოჯახის სრულუფლებიან წევრად იხილონ, როგორიც ევროკავშირია.”
ევროკავშირის ინსტიტუტებს არ სურთ რომ ესპანეთი, რუმინეთი და კვიპროსი გაერო-ს პროცესში ჩართვის გამო გააკრიტიკონ.
ევროკავშირის საგარეო ურთიერთობების ხელმძღვანელი ჰავიერ სოლანა კოსოვოს დამოუკიდებლობის ერთ-ერთი არქიტექტორია, მაგრამ საქმე ეროვნული ინტერესების ისეთ მგრძნობიარე სფეროს ეხება, როგორიცაა ესპანეთის დამოკიდებულება ბასკეთის სეპარატიზმის მიმართ და კვიპროსის ურთიერთობები კუნძულის იმ ნაწილთან, რომელსაც თურქეთი აკონტროლებს.
”ეს არც ერთ შემთხვევაში ევროკავშირის კომპეტენცია არ გახლავთ. მნიშვნელოვანია ის, რომ ევროკავშირის შიგნით ერთსულოვნებაა ისეთი პრაქტიკული საქმიანობის მიმართ, როგორიცაა ევროკავშირის კანონის უზენაესობის ხელშემწყობი მისია კოსოვოში” -განაცხადა ბატონი სოლანას ერთ-ერთმა ჩინოვნიკმა.
ის ფაქტი, რომ ამ ეტაპზე სერბეთს ან რუსეთს კოსვოს სახელმწიფოებრიობის საკითხის ხელახლა გააქტიურება შეუძლია, ევროკავშირისთვის ანათემას ტოლფასია.
”საერთაშორისო მმართველი ჯგუფის (ICO) სახელმწიფოებმა განაცხადეს, რომ ისინი კოსოვოს დამოუკიდებლობას შეუქცევად პროცესად აღიქვამენ. ასე რომ არ ვფიქრობ, რომ კოსოვოსთვის მოვლენები უკან დაბრუნდება” - განაცხადა ICO-ს მმართველი ჯგუფის კოსოვოს ოფისის სპიკერმა ენდი მაკგაფიმ. საერთაშორისო მმართველი ჯგუფი კლუბია, სადაც 25 ქვეყანაა გაერთიანებული. ის 2008 წლის თებერვალში კოსოვოს მხარდაჭერისა და მისი დახმარებისთვის შეიქმნა. კლუბში ევროკავშირის 20 ქვეყანა, ასევე ხორვატია, ნორვეგია, შევეიცარია, თურქეთი და აშშ შედის.
კოსოვოს დაბადებიდან ევროკავშირი იმას ამტკიცებდა, რომ ამ სუბიექტის სახელმწიფოებრიობა უნიკალური (”sui generis”) შემთხვევა გახლდათ და ეს პრეცედენტი სხვა მსგავსი იურიდიული წარმონაქმნებისთვის არ გამოდგებოდა, მაგრამ კოსოვოს მხადაჭერის ფასი საქართველოს მაგალითზე გამოჩნდა, სადაც რუსეთმა იგივე არგუმენტი გამოიყენა იმისთვის, რომ აფხაზეთისა და სამხრეთ-ოსეთის სეპარატისტული რეგიონები დამოუკიდებელ ქვეყნებად ეღიარებინა.
დღემდე მხოლოდ რუსეთის, ნიკარაგუას და ვენესუელას მიერ აღიარებული აფხაზეთი და სამხრეთ-ოსეთი ამჯერად დასაყრდენს აშშ-ს ისტებლიშმენტშიც იჩენს.
წამყვანმა ამერიკულმა გაზეთმა The Washington Post-მა [1] 16 ოქტომბერს რედაქციის გადაწყვეტილებით (რაც ერთი წლის წინ წარმოუდგენელი იყო) აფხაზეთის ლიდერის სერგეი ბაღაფშის ღია წერილი დაბეჭდა სახელწოდებით ”აფხაზეთი წარმატებას მიაღწევს” და ის ”პრეზიდენტად” მოიხსენია.
[1] სტატია ”აფხაზეთი წარმატებას მიაღწევს” არა The Washington Post-ში არამედ The Washington Times-ში გამოქვეყნდა (foreignpress.ge)
ორიგინალი
ბრიუსელი - ევროკავშირის სამი სახელმწიფო გაერო-ს სასამართლოში დეკემბერში იმაზე იდავებს, რომ 2008 წელს კოსოვოს დამოუკიდებლობის დეკლარაცია უკანონო იყო, მაგრამ ევროკავშირის ჩინოვნიკები ამბობენ, რომ მოსამართლეების გადაწყვეტილება კოსოვოს ახალ ”შეუქცევად” სტატუსზე გავლენას ვერ მოახდენს
ესპანეთი, რუმინეთი და კვიპროსი 1-დან 11-დეკემბრამდე გაერო-ს უმაღლეს საკანონმდებლო ინსტიტუტში, ჰააგის საერთაშორისო სასამართლოში კოსოვოს წინააღმდეგ დაგეგმილ მოსმენებზე სერბეთს და რუსეთს შეუერთდებიან.
იურიდიული დავა ”საერთაშორისო სამართალთან კოსოვოს დროებითი თვითმართველობის ორგანოების მხრიდან დამოუკიდებლობის ცალმხრივი აღიარების შეუთავსებლობაზე” სერბეთმა წამოიწყო, რომელიც მისგან გამოყოფილი პროვინციისთვის ბრძოლას განაგრძობს.
ამ კვირაში ევროკავშირის ანგარიშმა სერბეთი ”პარალელური სტრუქტურის” შექმნისა და კოსოვოში სერბეთის მიერ კონტროლირებად ტერიტორიაზე, პრიშტინას ხელისუფლების შერყევის მიზნით, დამატებითი არჩევნების დაფინანსებისთვის გააკრიტიკა.
შარშან, ესპანეთმა, რუმინეთმა და კვიპროსმა სლოვაკეთთან და საბერძნეთთან ერთად კოსოვოს აღიარებაზე უარი სთქვეს, მაგრამ ამ სამეულის მხრიდან ჰააგას პროცესში კოსოვოს სახელმწმიფოებრიობის წინააღმდეგ მონაწილეობა პასიურიდან აქტიურ წინააღმდეგობაში გადასვლაა. მას შემდეგ რაც გაერო-ს მოსმენებზე გერმანიის, საფრანგეთის, ბრიტანეთის, ნიდერლანდებისა და აშშ-ს მხრიდან კოსოვოს მხარდამჭერი განცხადებები გაკეთდა, ვერდიქტი, რომელიც სასამართლომ 2010 წლის დასაწყისში უნდა გამოიტანოს, არავინ იცის როგორი იქნება.
ყველა შემთხვევაში, გადაწყვეტილებას ”რჩევის” ძალა ექნება. ტექნიკურად ის ვერ მოახდენს გავლენას კოსოვოს განაცხადზე გაერთიანებული ერების ორგანიზაციაში ადგილის მოპოვების შესახებ, მაგრამ პრიშტინასთვის, ისევე როგორც სერბეთისთვის მას დამატებითი პოლიტიკური ამუნიციის ფუნქცია ექნება იმ კონფრონტაციაში, რომელიც ევროპის ამ ჯერ კიდევ ცხელ რეგიონში დღემდე მიმდინარეობს.
”დადებითი გადაწყვეტილება უზარმაზარ პოზიტიურ გავლენას მოახდენდა ჩვენი რეგიონის სამწუხაროდ დღემდე მოწყვლად სტაბილურობაზე” - EUobserver-ს განუცხადა კოსოვოს პარლამენტის სპიკერმა ჯაკუპ კრასნიკიმ. ”ის მხარს დაუჭერს იმ ერებს, რომლებსაც სურთ ერთ დღეს კოსოვო ისეთი შესანიშნავი ოჯახის სრულუფლებიან წევრად იხილონ, როგორიც ევროკავშირია.”
ევროკავშირის ინსტიტუტებს არ სურთ რომ ესპანეთი, რუმინეთი და კვიპროსი გაერო-ს პროცესში ჩართვის გამო გააკრიტიკონ.
ევროკავშირის საგარეო ურთიერთობების ხელმძღვანელი ჰავიერ სოლანა კოსოვოს დამოუკიდებლობის ერთ-ერთი არქიტექტორია, მაგრამ საქმე ეროვნული ინტერესების ისეთ მგრძნობიარე სფეროს ეხება, როგორიცაა ესპანეთის დამოკიდებულება ბასკეთის სეპარატიზმის მიმართ და კვიპროსის ურთიერთობები კუნძულის იმ ნაწილთან, რომელსაც თურქეთი აკონტროლებს.
”ეს არც ერთ შემთხვევაში ევროკავშირის კომპეტენცია არ გახლავთ. მნიშვნელოვანია ის, რომ ევროკავშირის შიგნით ერთსულოვნებაა ისეთი პრაქტიკული საქმიანობის მიმართ, როგორიცაა ევროკავშირის კანონის უზენაესობის ხელშემწყობი მისია კოსოვოში” -განაცხადა ბატონი სოლანას ერთ-ერთმა ჩინოვნიკმა.
ის ფაქტი, რომ ამ ეტაპზე სერბეთს ან რუსეთს კოსვოს სახელმწიფოებრიობის საკითხის ხელახლა გააქტიურება შეუძლია, ევროკავშირისთვის ანათემას ტოლფასია.
”საერთაშორისო მმართველი ჯგუფის (ICO) სახელმწიფოებმა განაცხადეს, რომ ისინი კოსოვოს დამოუკიდებლობას შეუქცევად პროცესად აღიქვამენ. ასე რომ არ ვფიქრობ, რომ კოსოვოსთვის მოვლენები უკან დაბრუნდება” - განაცხადა ICO-ს მმართველი ჯგუფის კოსოვოს ოფისის სპიკერმა ენდი მაკგაფიმ. საერთაშორისო მმართველი ჯგუფი კლუბია, სადაც 25 ქვეყანაა გაერთიანებული. ის 2008 წლის თებერვალში კოსოვოს მხარდაჭერისა და მისი დახმარებისთვის შეიქმნა. კლუბში ევროკავშირის 20 ქვეყანა, ასევე ხორვატია, ნორვეგია, შევეიცარია, თურქეთი და აშშ შედის.
კოსოვოს დაბადებიდან ევროკავშირი იმას ამტკიცებდა, რომ ამ სუბიექტის სახელმწიფოებრიობა უნიკალური (”sui generis”) შემთხვევა გახლდათ და ეს პრეცედენტი სხვა მსგავსი იურიდიული წარმონაქმნებისთვის არ გამოდგებოდა, მაგრამ კოსოვოს მხადაჭერის ფასი საქართველოს მაგალითზე გამოჩნდა, სადაც რუსეთმა იგივე არგუმენტი გამოიყენა იმისთვის, რომ აფხაზეთისა და სამხრეთ-ოსეთის სეპარატისტული რეგიონები დამოუკიდებელ ქვეყნებად ეღიარებინა.
დღემდე მხოლოდ რუსეთის, ნიკარაგუას და ვენესუელას მიერ აღიარებული აფხაზეთი და სამხრეთ-ოსეთი ამჯერად დასაყრდენს აშშ-ს ისტებლიშმენტშიც იჩენს.
წამყვანმა ამერიკულმა გაზეთმა The Washington Post-მა [1] 16 ოქტომბერს რედაქციის გადაწყვეტილებით (რაც ერთი წლის წინ წარმოუდგენელი იყო) აფხაზეთის ლიდერის სერგეი ბაღაფშის ღია წერილი დაბეჭდა სახელწოდებით ”აფხაზეთი წარმატებას მიაღწევს” და ის ”პრეზიდენტად” მოიხსენია.
[1] სტატია ”აფხაზეთი წარმატებას მიაღწევს” არა The Washington Post-ში არამედ The Washington Times-ში გამოქვეყნდა (foreignpress.ge)
ორიგინალი
